کرگدنها حیواناتی هستند که میتوانند تا ۳۵۰۰ کیلوگرم وزن داشته باشند، پوست زره مانند دارند و به اندازه کافی چابک و قوی هستند که میتوانند با وجود وزن خود با سرعت بیش از ۵۴ کیلومتر در ساعت بدوند.
تاثیر دوگانه اندازه و سرعت با هم به یک نیروی بیش از 3.5 تن تبدیل میشود که معادل تاثیر یک تصادم موتر با سرعت بالا است.
در سلسله مراتب طبیعت وحشی، کرگدنها ده برابر قدرتمندتر از شیرها محسوب میشوند. پس چه چیزی این نوع را با DNA حیرت انگیز یکی از آسیب پذیرترین حیوانات در مقابل شکار در زیستگاههای محافظت شده میسازد؟
شاخ کرگدن در بازار غیرقانونی حیات وحش ارزش بسیار زیادی دارد و شبکههای غیرقانونی شکار غیرقانونی در دور زدن اقدامات حفاظتی برای رسیدن به این حیوانات باشکوه تخصص دارند.
حال مبارزه علیه شکار غیرقانونی در یک پناه گاه خصوصی حیات وحش که خانه 30% جمعیت کرگدنهای کینیا است با جدیدترین و همه کاره ترین سلاح تکنالوژی: هوش مصنوعی انجام میشود.
برای محافظت از کرگدن سیاه در معرض خطر، WWF کمرههای حرارتی مادون قرمز (FLIR) را که توسط هوش مصنوعی کنترول میشود در سولیو که در دره بین دامنههای بلند کوه کینیا و قلههای سلسله کوههای آبردیر موقعیت دارد، مستقر کرد.
این وسایل در یک بخش از خط حصار منطقه حفاظت 49,000 ایکری قرار داده شده بودند که تصور میشد در مقابل حمله شکارچیان آسیب پذیر باشد.
کمرههای حرارتی FLIR اشعه مادون قرمز منتشر شده توسط اشیا را تشخیص داده و آنرا به یک تصویر تبدیل میکند.
به این طریق، کمرهها میتوانند تفاوتهای درجه حرارت را در شرایط مختلف محیطی مانند تاریکی، دود، مه و پوشش گیاهی متراکم ببیند.
محمد آور، مدیر اجرائیوی WWF-کینیا میگوید: این تکنالوژی موثریت محافظان را که وظیفه مهم محافظت از کرگدنها را در کینیا انجام میدهند، افزایش میدهد.
تعداد محافظان کافی نیست
به گفته کولبی لوکس، معاون رئیس پروگرام حیات وحش WWF و رئیس لابراتوار نوآوری تکنالوژی حیات وحش، یکی از بزرگترین چالشهایی که محافظان بیشهها در سراسر جهان با آن روبرو هستند تعداد ناکافی محافظان است.
کولبی لوکس میگوید: به لطف این تکنالوژی، یک ساحه چندین کیلومتر را میتوان 24 ساعت در روز نظارت کرد، اما ما به محافظین بیشتری نیاز داریم.
با کمک تکنالوژی، فشار بالای محافظان که باید در شرایط سخت اقلیمی و زمینهای ناهموار گشت زنی کنند، بصورت چشم گیری کاهش یافته است.
لوکس در ادامه گفت: کمرههای حرارتی ما همه هوش مصنوعی داخلی دارند و میتوانند به شما بگویند که آیا یک شخص یا یک حیوان در نزدیکی شما است یا خیر. بر همین اساس آنها به محافظان هشدار میفرستند.
دو اتاق کنترول در سولیو، جایی که محافظان فیلمهای زنده را از کمرهها 24 ساعت در روز، 7 روز در هفته نظارت میکنند، ساخته شده است.
کوین کار-هارتلی، مدیر اجرائیوی منطقه حفاظت سولیو گفت: علاوه بر بهبود موثریت، کمرههای FLIR همچنان در محافظت از زندگی محافظان کمک میکند. زیرا در مورد اینکه با چه چیزی سروکار خواهند داشت به آنها معلومات دقیق میدهد.
تعهد و شجاعت
رئیس عمومی خدمات حیات وحش کینیا داکتر ایروستوس کانگا باور دارد که حفاظت به تلاش جمعی بستگی دارد.
او میگوید: ما در شش سال گذشته یک کرگدن را در این منطقه حفاظت از دست ندادهایم. این موضوع در مورد تعهد در سولیو چیزهای زیادی را نشان میدهد.
از زمانیکه سیستم نظارتی که توسط هوش مصنوعی در اواخر سال 2023 به اجرا در آمد، هیچ تخلف مرتبط به شکار غیرقانونی در امتداد خط حصار در منطقه حفاظت ثبت نشده است.
جفری چگ، هماهنگ کننده برنامه کرگدن در WWF-کینیا میگوید: سولیو سومین پناه گاه کرگدن کشور است که ما از نصب کمرههای حرارتی FLIR حمایت کرده ایم. اولین آن پارک ملی جهیل ناکورو در سال 2016 و به تعقیب آن پناهگاه اول پیجیتا در سال 2020 بود.
انتظار میرود که پارک ملی میرو ساحه چهارم باشد. هشت سال قبل از زمانیکه نخستین نصبها ساخته شدند، تیمهای ضد شکار غیرقانونی بعضی از درسها را یاد گرفتند.
یکی از مهمترین دروس این بود که استفاده برق باید برای کمرههای FLIR بهینه میشد تا برای بیشتر از سه روز کار کند.
جفری چگ به TRT Africa گفت: ما از انرژی خورشیدی برای برق دادن به کمرههای FLIR در سولیو استفاده میکنیم.
ماموریت با موفقیت در حال پیشرفت است
اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت، کرگدن سیاه شرقی را به عنوان یک گونه در معرض خطر جدی طبقه بندی میکند.
زمانیکه پلان عمل کرگدن سیاه کینیا در 1983 طرح ریزی شد، فراتر رفتن از هدف 1,000 کرگدن ناممکن به نظر میرسید.
چگ گفت: کشور آفریقای شرقی این ناممکن را به یک حقیقت قابل توجه تبدیل کرده است، که جمعیت کرگدن سیاه خود را از کمتر از 400 در اواسط دهه 1980 بیش از دو برابر کرده است.
ما نصف دیدگاه طولانی مدت کینیا را برای رسیدن به 2,000 کرگدن سیاه تا سال 2037 بدست آوردهایم. ما روز جهانی کرگدن را در 22 سپتمبر تجلیل میکنیم و من این دست آورد را به تمام تیمهای حفاظت کرگدن در سراسر کشور تقدیم میکنم.
